Ông Trump mất những quyền gì, liệu có thể tự ân xá khi đắc cử tổng thống?

Ông Donald Trump ngày 30.5 trở thành cựu tổng thống Mỹ đầu tiên bị tuyên có tội và bị coi là tội phạm. Sau quyết định của bồi thẩm đoàn, ông Trump sẽ lập tức mất một số quyền công dân, trong khi những quyền khác có thể được quyết định khi thẩm phán ra phán quyết vào ngày 11.7. Vị cựu tổng thống đã tuyên bố sẽ kháng án.

Trước hết, ông Trump có thể lập tức mất quyền sở hữu súng do đã bị kết tội. Đạo luật Kiểm soát Súng đạn Mỹ cấm công dân sở hữu súng đạn nếu “đã bị kết tội trước tòa về hành vi có thể bị kết án từ một năm tù”. Các tội danh mà ông Trump bị tuyên có tội đều có mức án tối đa 4 năm tù, theo Forbes.

REUTERS

Ông Trump khả năng cao vẫn sẽ được bỏ phiếu. Luật pháp bang Florida – nơi ông Trump đang cư trú – quy định cư dân sẽ không đủ điều kiện bỏ phiếu tại bang “nếu bản án tước quyền bỏ phiếu ở bang nơi người này bị kết tội”. Ông Trump bị kết tội tại bang New York, mà bang này chỉ cấm phạm nhân đang ngồi tù bỏ phiếu.

Đài NBC News dẫn lời bà Blair Bowie, luật sư từ Trung tâm Pháp lý về Chiến dịch tranh cử (Mỹ), cho rằng kịch bản duy nhất để ông Trump bị mất quyền bỏ phiếu là ngồi tù trong ngày bầu cử. Tuy nhiên, giới chuyên gia nhận định không nhiều khả năng ông Trump bị kết án tù, do ông không có tiền án, và bỏ tù một cựu tổng thống có thể dẫn đến những quy trình phức tạp và rủi ro khó đoán, do đây là điều chưa từng có tiền lệ. Ông Trump cũng có thể kháng án và kéo dài thời gian ngay cả khi bị tuyên án tù.

Ngoài ra, ông Trump sẽ không thể trở thành bồi thẩm đoàn tại bang Florida cho đến khi mãn hạn thi hành án và thanh toán đầy đủ các chi phí.

Việc ông Trump bị kết tội không ngăn ứng viên đảng Cộng hòa tranh cử tổng thống vào năm nay. Hiến pháp Mỹ quy định ứng viên tổng thống ít nhất 35 tuổi, là công dân sinh ra tại Mỹ và sống ở nước này ít nhất 14 năm. Hiến pháp không cấm người có tiền án hay phạm nhân tranh cử.

Trong trường hợp tái đắc cử, ông Trump cũng không thể tự ân xá chính mình, khi quyền hạn tổng thống chỉ cho phép ân xá tội hình sự liên bang, trong khi ông Trump bị kết tội ở cấp tiểu bang.