Đề nghị có ‘lằn ranh đỏ’ cho cán bộ làm sai tự giác khai báo, khắc phục

Sáng 29.5, thảo luận kết quả kinh tế – xã hội năm 2023, các tháng đầu năm 2024 tại kỳ họp 7 Quốc hội khóa XV, đại biểu Trịnh Minh Bình (đoàn Vĩnh Long) cho rằng, tình trạng né tránh, đùn đẩy công việc, sợ trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, công chức trong thực thi công vụ mặc dù đã có nhiều giải pháp nhưng chậm được khắc phục.

Theo đại biểu, tình trạng sợ trách nhiệm là nguyên nhân dẫn đến chất lượng cải cách thủ tục hành chính, chất lượng xây dựng và thực thi pháp luật vẫn chưa đáp ứng yêu cầu. Cùng đó, các dự án đầu tư cũng không thể triển khai.

GIA HÂN

Phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Lai Châu Hoàng Quốc Khánh thì cho rằng, Chính phủ đã có Nghị định 73 năm 2023 về khuyến khích, bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm; cùng đó là các chỉ thị của Thủ tướng về vấn đề này. Ông đề nghị cần đề cao trách nhiệm người đứng đầu, trong đó tập trung triển khai các nghị định, chỉ thị của Chính phủ, Thủ tướng.

Tranh luận với các đại biểu về vấn đề này, đại biểu Trương Trọng Nghĩa (đoàn TP.HCM) cho rằng, tới nay vẫn chưa có giải pháp cho tình trạng ngần ngại đưa ra các quyết định theo thẩm quyền; đùn đẩy, trì hoãn phê duyệt các dự án, cấp các loại giấy phép, chậm trả lời các câu hỏi, chậm ban hành các hướng dẫn, chậm giải quyết các khiếu nại, ách tắc của người dân, doanh nghiệp… 

“Tình hình này ảnh hưởng nghiêm trọng đến đầu tư công và cả đầu tư xã hội, gây ra đình đốn trong thực hiện các nhiệm vụ kinh tế – xã hội”, ông Nghĩa nói.

Bày tỏ hoan nghênh Thủ tướng ban hành Nghị định 73 về khuyến khích, bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, tuy nhiên, đại biểu đoàn TP.HCM cho biết, khi nghiên cứu kỹ thì “thấy chưa đủ”.

Ông đề nghị cần phải có hướng dẫn cụ thể, rõ ràng hơn thì cán bộ công chức các cấp, các ngành mới yên tâm trong thực thi công vụ. Cụ thể, ông Nghĩa đề nghị Thủ tướng chỉ đạo ban hành một thông tư liên bộ gồm Bộ Nội vụ, Công an, Viện KSND tối cao, Thanh tra Chính phủ, và có thể cả Bộ Tư pháp để hướng dẫn thi hành chi tiết Nghị định 73 về bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm.

GIA HÂN

“Thông tư liên bộ này cần phải sâu sát với tình hình tâm tư, tình hình bức xúc của đội ngũ cán bộ các cấp trong cả nước. Tôi nghĩ rằng thông tư liên bộ với đủ các ngành như thế sẽ giúp cho cán bộ yên tâm sẽ việc hành xử và ra các quyết định hành chính của mình”, ông Nghĩa nêu.

“Sợ sai, sợ trách nhiệm cũng có lý do của họ”

Từ góc nhìn khác, đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) đề nghị các cấp có thẩm quyền nên có “lằn ranh đỏ”, cho phép các cán bộ, doanh nghiệp đã làm những việc không đúng quy định pháp luật trước đây mà tự giác khai báo, hoàn trả lại tiền bất hợp pháp cho Nhà nước thì được bảo vệ bí mật và được “khép lại hồ sơ”, có thể hoạt động, công tác bình thường. 

Theo ông, đây là cách giúp những người lỡ nhúng chàm có thể ăn năn hối lỗi và cũng thể hiện sự khoan hồng, nhân văn của Đảng, Nhà nước như tiền nhân đã nói “đánh người chạy đi, chứ không đánh người trở lại”.

GIA HÂN

“Tôi tin rằng những người này sẽ làm rất tốt để chuộc lại lỗi lầm của mình thời gian qua. Ai không tự giác khai báo, nếu phát hiện sau này sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức án cao nhất, không tình tiết giảm nhẹ. Các trường hợp sai phạm sau này sẽ bị xử lý theo quy định hiện hành không miễn trừ. Có như thế mọi người sẽ điều chỉnh hành vi hoạt động của mình, tình hình tham nhũng tiêu cực sẽ giảm, lấy lại niềm tin với dân”, đại biểu nói.

Ông Hòa cho rằng, nếu như hiện nay, các cơ quan chức năng vào cuộc truy cứu những vụ việc trước đây với tổ chức, cá nhân nào thì “chắc chắn phải vào lò”. “Như vậy biết bao giờ mới hết”, đại biểu Hòa đặt vấn đề.. 

Đại biểu đoàn Đồng Tháp cũng cho rằng, những vụ sai phạm trước đây của cán bộ, doanh nghiệp cũng có phần do cơ chế, chính sách. Địa phương nào cũng muốn phát triển kinh tế – xã hội, đô thị hóa, thu ngân sách cao cho bằng chị, bằng em, trải thảm đỏ kêu gọi đầu tư, nên vượt rào, làm không đúng quy định. “Giờ lật lại trang cũ thì bị sai phạm dù ít hay nhiều. Củi đưa vào lò toàn là loại gỗ quý, rất quý hiếm, rất là xót xa”, ông Hòa nói. 

“Hiện, nhiều quy định phát huy người dám nghĩ, dám làm, sáng tạo chịu trách nhiệm, nêu gương, nhưng có làm có sai, không làm không sai, còn nếu sai thì bị xử lý. Tôi nghĩ cán bộ hiện nay, theo báo cáo, làm việc cầm chừng, sợ sai, sợ trách nhiệm cũng có lý do của họ”, ông Hòa nêu quan điểm.