‘Chuyện lạ’ giá vàng
Thế giới biến động, vàng miếng SJC bất động
Hơn 10 ngày qua, vàng miếng SJC được chính Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn – SJC duy trì giá mua vào 74,98 triệu đồng/lượng và bán ra 76,98 triệu đồng. Tương tự,
4 ngân hàng thương mại cũng giữ giá bán ra 76,98 triệu đồng/lượng, cao hơn 1 triệu đồng so với giá Ngân hàng Nhà nước (NHNN) công bố bán ra kể từ ngày 6.6 đến nay. Trong khi đó, giá vàng thế giới từ mức sát 2.380 USD/ounce đã lao dốc xuống dưới 2.300 USD/ounce. Sau đó, kim loại quý tăng trở lại và vào cuối tuần ở mức 2.333,8 USD/ounce.
Sự biến động của giá vàng thế giới trong hơn 10 ngày qua khá mạnh. Điều này đẩy mức chênh lệch của giá vàng miếng SJC với thế giới sau khi được NHNN bán ra rút ngắn xuống còn 4 triệu đồng nhưng sau đó đã tăng lên lại trên 6,5 triệu đồng. Hiện tại, mỗi lượng vàng miếng SJC còn đắt hơn thế giới 5,4 triệu đồng.
Sự bất động của giá vàng miếng SJC trong hơn 10 ngày qua là lần đầu tiên trong lịch sử thị trường vàng VN. Bởi trước đây, dù mức chênh lệch của giá vàng trong nước với thế giới là bao nhiêu thì khi thế giới có thay đổi, vàng miếng cũng thay đổi dù đôi khi ngược chiều nhau.
Đáng chú ý, trong khi giá vàng miếng SJC đứng yên thì giá vàng nhẫn biến động theo thị trường quốc tế. Hơn 10 ngày trước, vàng nhẫn 4 số 9 tại SJC được mua vào với giá 73,5 triệu đồng và bán ra 75,2 triệu đồng thì sau đó đã bốc hơi cả triệu đồng khi giá thế giới lao dốc.
Trong tuần vừa qua, khi vàng thế giới hồi phục thì vàng nhẫn 4 số 9 của SJC cũng hồi phục trở lại nhưng vẫn thấp hơn giá của hơn 10 ngày trước đó, còn mua vào 73,35 triệu đồng và bán ra 74,95 triệu đồng. Đáng chú ý, giá vàng nhẫn 4 số 9 của SJC hiện chỉ thấp hơn vàng miếng cùng thương hiệu 2 triệu đồng/lượng và thậm chí có thời điểm chỉ còn thấp hơn 1,5 triệu đồng – là mức thấp nhất nhiều năm qua, trong khi trước đó giá vàng nhẫn luôn thấp hơn vàng miếng từ 12 – 13 triệu đồng.
Không chỉ thế, tình hình người dân tại TP.HCM và Hà Nội xếp hàng đi mua vàng từ tờ mờ sáng đã kéo dài 2 tuần qua, kể từ khi NHNN thực hiện bán vàng thông qua 4 ngân hàng và Công ty SJC. Nếu như những năm gần đây, tình trạng người dân xếp hàng đi mua vàng chỉ diễn ra duy nhất trong ngày Thần tài thì nay đã kéo dài liên tục từ ngày này sang ngày khác. Đó là chưa kể, dù xếp hàng rất lâu, có khi cả ngày mới đến lượt thì mỗi người cũng chỉ được phép mua 2 lượng vàng và từ giữa tuần qua đến nay, số lượng được mua chỉ còn 1 lượng vàng miếng/người cho một lần mua.
Thậm chí, trên thị trường đã xuất hiện tình trạng 2 giá vàng miếng SJC khác nhau. Nếu như 4 ngân hàng và SJC được NHNN bán vàng đồng loạt niêm yết giá bán ra như nhau ở mức 76,98 triệu đồng/lượng thì một số đơn vị, ngân hàng khác có lúc đưa giá bán cao hơn.
Cụ thể, một số nhà băng có thời điểm bán vàng miếng SJC lên 79,8 – 79,9 triệu đồng/lượng, cao hơn 3 triệu đồng. Trên một số diễn đàn vàng, giá chào bán còn đẩy lên đến 81 triệu đồng, cao hơn 4 triệu đồng/lượng…
Tình trạng xếp hàng hay xuất hiện giá vàng cao hơn cho thấy nhu cầu của người mua vàng vẫn còn rất lớn sau khi giá vàng miếng SJC giảm mạnh từ trên 90 triệu đồng xuống còn sát 77 triệu đồng như hiện tại.
Giá vàng sắp tới ra sao?
Theo cuộc thăm dò dự báo giá vàng tuần tới của Kitco News, nhiều nhà phân tích lạc quan và kỳ vọng đà tăng vẫn tiếp tục. Cụ thể, trong số 13 nhà phân tích ở Phố Wall (Mỹ) tham gia cuộc khảo sát thì có 8 người, tương ứng 62%, dự báo giá vàng sẽ tăng. Tương tự, cuộc thăm dò online của Kitco News với 216 nhà đầu tư tham gia thì kết quả 117 người, chiếm 54%, dự báo giá vàng sẽ đi lên.
TS Nguyễn Hữu Huân (ĐH Kinh tế TP.HCM) nhận định các dự báo chung đều cho rằng giá vàng thế giới vẫn tiếp tục tăng và xu hướng này còn kéo dài. Đặc biệt, nếu Ngân hàng trung ương Mỹ thực hiện giảm lãi suất thì vàng sẽ nhận được sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư. Bên cạnh đó, Trung Quốc và một số quốc gia trong nhóm các thị trường mới nổi vẫn có nhu cầu lớn tích trữ vàng khi muốn gia tăng sức mạnh của đồng nội tệ. Do vậy, nhu cầu về kim loại quý trên thế giới vẫn ở mức cao. Khi vàng thế giới tăng giá, tâm lý người VN càng muốn mua vàng nhưng nhiều người có tiền vẫn không mua được vì bị hạn chế về số lượng. Do vậy, nếu NHNN tiếp tục thực hiện bán vàng miếng thì tình trạng thị trường có 2 giá vàng hay hình thành thị trường vàng tự do như thị trường ngoại hối là không tránh khỏi.
Đồng tình, chuyên gia tài chính ngân hàng – TS Nguyễn Trí Hiếu cho rằng diễn biến của thị trường vàng trong gần 2 tuần qua là khá lạ. Giải pháp bán vàng của NHNN thông qua 4 ngân hàng thương mại và SJC đã đạt được mục tiêu kéo giá vàng trong nước giảm sâu và chênh lệch với thế giới còn dưới 6 triệu đồng/lượng thay vì mức 17 – 18 triệu đồng/lượng như trước đây. Việc giá vàng miếng lao dốc từ trên 92 triệu đồng xuống 77 triệu đồng chỉ trong vòng 2 tuần mà không tạo ra khủng hoảng cho thị trường là kết quả đáng ghi nhận đối với giải pháp này. Tuy nhiên, mục tiêu gọi là bình ổn thị trường thì chưa đạt vì chưa đáp ứng được hết nhu cầu của khách hàng khi số lượng bán ra hạn chế ở mức 1 – 2 lượng/người.
Là người đã tham gia cuộc họp về thị trường vàng với NHNN vào cuối tuần trước, TS Nguyễn Trí Hiếu cho rằng ông tin vào việc cơ quan quản lý có đủ khả năng để đáp ứng nhu cầu vàng cho người dân như đã tuyên bố. Tuy nhiên, thị trường đã bắt đầu xuất hiện những biến tướng mới như tình trạng vàng 2 giá hay số lượng điểm bán vàng miếng vẫn chỉ có ở Hà Nội và TP.HCM khiến nhu cầu vàng vẫn còn “khát”, lượng người xếp hàng chờ mua vàng vẫn rất nhiều… Những hiện trạng này càng kéo dài sẽ manh nha hình thành thị trường 2 giá vàng tương tự như thị trường ngoại hối. Do đó, TS Hiếu cho rằng NHNN nên xem xét, khó kéo dài giải pháp hiện nay vì quan trọng nhất là phải đáp ứng được nhu cầu của người dân. Hiện tại, chỉ khách hàng ở Hà Nội, TP.HCM có cơ hội mua vàng miếng SJC với giá công bố trong khi người dân ở các tỉnh, thành phố khác cũng có nhu cầu mua vàng.
“Cần nhất vẫn là nhanh chóng sửa đổi Nghị định 24 của Chính phủ về quản lý thị trường vàng, trong đó bỏ độc quyền sản xuất của nhà nước, bỏ độc quyền thương hiệu vàng miếng SJC và cấp phép cho các doanh nghiệp nhập khẩu vàng để lưu thông ra thị trường. Hoạt động mua bán vàng để các công ty được cấp phép kinh doanh bình thường như trước đây”, TS Nguyễn Trí Hiếu nói.
Cơ quan thanh tra giám sát NHNN vừa có Công văn 4885 gửi các ngân hàng, doanh nghiệp kinh doanh vàng miếng yêu cầu nghiêm túc chấp hành việc báo cáo giao dịch có giá trị lớn; báo cáo giao dịch đáng ngờ theo quy định của luật Phòng, chống rửa tiền năm 2022 và thực hiện báo cáo bổ sung (nếu có) theo quy định. Các đơn vị phải rà soát, cập nhật và nộp bổ sung báo cáo đánh giá rủi ro về rửa tiền, tài trợ khủng bố, tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt, quy định nội bộ về phòng,
chống rửa tiền, báo cáo kiểm toán nội bộ theo quy định của pháp luật, thông tin cán bộ đầu mối về phòng, chống rửa tiền (nếu có thay đổi)… cho Cục Phòng, chống rửa tiền theo quy định trước ngày 15.7.